Hotseflots
Donkere momenten van de dag
10 december 2012
Niet gecategoriseerd
Ik zie, ik zie, ik denk te zien
Typisch. Dat zeg ik vaak en ik hoor het regelmatig als reactie naar aanleiding van handelingen van anderen. Wat is er dan zo typisch? Zien we een persoon en hebben we dan al een vooroordeel dat bevestigd wordt door het gedrag? Dat moet wel. Het handelen van bepaalde personen is alleen typisch als je de eigenschappen van die personen kent. Aldus de sociale psychologie!
Hoe snel denk je dan de persoon te kennen als je maar een fractie van een seconde hebt? Of is het pure sarcasme? Ik denk een combinatie van vooroordelen, clichés, sarcasme en een beetje levenservaring.
Zeeeeeer regelmatig zit ik er niet naast. Dat kan natuurlijk toeval zijn. Zo nu en dan word ik op een plezierige wijze positief verrast. Maar helaas worden vooroordelen bevestigd.
/span> Als er een groepje jongelui met hun gepimpte auto’s bij MacDonalds staat, hoeveel van de jongens hebben er dan een petje op? Waarmee ik al impliceer dat er petjesdragers bij zitten. Als er een automobilist om onbekende (yeah, right) de bocht is uitgevlogen en de auto is van het merk Volkswagen en de automobilist is een knul van nog geen 20 jaar. Hoe groot is de kans dat die jongeman een petje droeg?
Een man midden in zijn midlifecrisis is gescheiden van zijn vrouw, omdat hij een ander heeft. Hoeveel mensen zullen denken dat de andere vrouw een dertig jaar jonger exemplaar is? Ons referentiekader wordt gevoed door de media. Dat is nogal wiedes.
De politieman heeft vaak een snor. Schoonmaakmiddelen worden door een gespierde superman binnengevlogen. Maar het is nog voor het merendeel een vrouw die het huis poetst. Het ideale gezin bestaat uit een donkerharige man, een blonde, slanke, langharige vrouw, een zoon en een slimme dochter en een hond. Een nerd draagt een bril die ooit op de grond is gesmeten, en dus middels een pleister bijeen wordt gehouden. De pestkop is klein van stuk, heeft kleine ogen, een arrogante uitstraling en rijke ouders. De domme jongen is heel vet, met sproeten in zijn gezicht. De slechte vrouw heeft donker haar. Daarentegen zijn slimme vrouwen in films ook altijd donkerharig. En zijn de blonde vrouwen dom. Zo zijn er honderden voorbeelden te bedenken. En of je het nu wilt of niet, je raakt er wel door beïnvloed.
Als ik onderweg ben in de auto en ik nader een rotonde en er is weer eens iemand die het niet nodig vindt om een richtingaanwijzer te gebruiken. Dan heb ik binnen een fractie van een seconde, de auto en de bestuurder gescand. Oordeel: Onverzorgd en nors. Ergo: typisch. Of dat oordeel is gevormd omdat een filosoof ooit heeft beweerd dat lelijke mensen dom zijn, of omdat ik levenslessen heb gehad, ik weet het niet. Wat ik wel weet is dat ik, door alle typeringen, clichés en eufemismen en dergelijke, het kerstgevoel pas krijg als het een beetje gesneeuwd heeft. Stomme kerstafbeeldingen. Idyllische landschappen met een klein kerkje en heel veel sneeuw. Ik kijk naar buiten en ween. Snif. Hotseflots.